Είδος : Τρόμου
Το 1931 είναι σημαντική χρονιά για τον κινηματογράφο τρόμου καθώς δύο μυθικές φιγούρες κάνουν την εμφάνισή τους. Ο Δράκουλας, ο οποίος έχει κάνει την εμφάνισή του και πιο πριν στο βωβό κινηματογράφο αλλά εδώ γίνεται κλασικός πλέον, και λίγους μήνες μετά ο Φρανκενστάιν και το τέρας του. Η μεγάλη επιτυχία του Δράκουλα φέρνει τον πρωταγωνιστή του, Μπέλα Λουγκόζι, στο πλατό του Φρανκενστάιν, για να υποδυθεί το τέρας, όμως η έλλειψη διαλόγων δε βρίσκει σύμφωνο το Λουγκόζι και αποχωρεί. Καταστροφή; Όχι, δα! Ο Μπορίς Καρλόφ παίρνει το ρόλο και με τη βοήθεια του make up του Jack P. Pierce δημιουργεί έναν εικονικό χαρακτήρα. Η εμφάνιση του τέρατος δεν έχει καμία σχέση με αυτό που περιγράφει στο βιβλίο της η Μαίρη Σέλλεϋ και είναι καθαρά δημιούργημα του Pierce. Τα τεράστια παπούτσια, οι βάτες στο σακάκι, το πράσινο δέρμα και οι βίδες στο λαιμό του τέρατος είναι όλα εμπνευσμένα από τον Pierce. Από κει και πέρα ανέλαβε ο Καρλόφ, δίνοντας μια δύσκολη για την εποχή ερμηνεία, τρομακτική αλλά και συγκινητική, σπαρακτική σε ορισμένα σημεία, όπως η σκηνή με το κοριτσάκι στη λίμνη αλλά και η τελευταία σκηνή στον ανεμόμυλο.
Κι αν οι ερμηνείες του Καρλόφ και του Κλάιβ κρατάνε ολόκληρο το υποκριτικό κομμάτι του φιλμ, είναι η σκηνοθετική και καλλιτεχνική αντίληψη του Τζέημς Γουέηλ που κάνει τον Φρανκενστάιν αριστούργημα. Φανερές εξπρεσιονιστικές πινελιές, παιχνίδια με τις σκιές, εξαιρετική ροή της δράσης ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα. Ο Γουέηλ που διάλεξε να σκηνοθετήσει τον Φρανκενστάιν για να ξεφύγει από τις πολλές πολεμικές ταινίες που είχε γυρίσει, δημιουργεί ανεπανάληπτη ατμόσφαιρα και δίνει σκηνές ανθολογίας στο σινεμά τρόμου και όχι μόνο. Η γέννηση του τέρατος, η σκηνή στη λίμνη, οι οργισμένοι χωρικοί και το κυνήγι του πλάσματος μέχρι τον παλιό ανεμόμυλο είναι σκηνές που αποτυπώνονται για πάντα στην κινηματογραφική μνήμη και που παραλλαγές τους συναντάμε αρκετές φορές μεταγενέστερα.
 |
ΦΡΑΝΚΕΝΣΤΑΪΝ
Σκηνοθεσία:James Whale Σενάριο:Garrett Fort, Francis Edward Faragoh, Mary Shelley(novel) Παίζουν:Colin Clive, Mae Clarke,Boris Karloff |
Γράφει ο Νίκος Ρέντζος
ΥΠΟΘΕΣΗ: Ο Δρ Χένρι Φρανκενστάιν προσπαθεί να δώσει ζωή σε ένα πλάσμα που δημιούργησε από κομμάτια νεκρής σάρκας. Με τη χρησιμοποίηση του ηλεκτρισμού θα τα καταφέρει, όμως, το πλάσμα που δημιουργείται ξεφεύγει από τον έλεγχό του.
ΑΠΟΨΗ: "It's alive! It's alive!" και με αυτόν τον τρόπο, στα πρώτα βήματα του ομιλούντος κινηματογράφου, έχουμε την πιο κλασική ατάκα του σινεμά τρόμου αλλά και μια από τις κλασικότερες ατάκες στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Κάντε τώρα ένα πείραμα! Διαβάστε τη λέξη "Φρανκενστάιν" και πείτε μου ποια είναι η πρώτη εικόνα που δημιουργείται στο μυαλό σας. Είμαι σίγουρος ότι εννιά στους δέκα από εσάς, δημιούργησαν την εικόνα του τέρατος, όπως αυτό παρουσιάστηκε στην ομώνυμη ταινία του 1931! Τόσο μεγάλη είναι η επιρροή αυτού του φιλμ, 83 χρόνια μετά τη δημιουργία του. Φανταστείτε ότι στη Universal, εταιρία παραγωγής του πρωτότυπου φιλμ, έχουν κατοχυρώσει την εικόνα του τέρατος με πνευματικά δικαιώματα έως το 2026!
Το 1931 είναι σημαντική χρονιά για τον κινηματογράφο τρόμου καθώς δύο μυθικές φιγούρες κάνουν την εμφάνισή τους. Ο Δράκουλας, ο οποίος έχει κάνει την εμφάνισή του και πιο πριν στο βωβό κινηματογράφο αλλά εδώ γίνεται κλασικός πλέον, και λίγους μήνες μετά ο Φρανκενστάιν και το τέρας του. Η μεγάλη επιτυχία του Δράκουλα φέρνει τον πρωταγωνιστή του, Μπέλα Λουγκόζι, στο πλατό του Φρανκενστάιν, για να υποδυθεί το τέρας, όμως η έλλειψη διαλόγων δε βρίσκει σύμφωνο το Λουγκόζι και αποχωρεί. Καταστροφή; Όχι, δα! Ο Μπορίς Καρλόφ παίρνει το ρόλο και με τη βοήθεια του make up του Jack P. Pierce δημιουργεί έναν εικονικό χαρακτήρα. Η εμφάνιση του τέρατος δεν έχει καμία σχέση με αυτό που περιγράφει στο βιβλίο της η Μαίρη Σέλλεϋ και είναι καθαρά δημιούργημα του Pierce. Τα τεράστια παπούτσια, οι βάτες στο σακάκι, το πράσινο δέρμα και οι βίδες στο λαιμό του τέρατος είναι όλα εμπνευσμένα από τον Pierce. Από κει και πέρα ανέλαβε ο Καρλόφ, δίνοντας μια δύσκολη για την εποχή ερμηνεία, τρομακτική αλλά και συγκινητική, σπαρακτική σε ορισμένα σημεία, όπως η σκηνή με το κοριτσάκι στη λίμνη αλλά και η τελευταία σκηνή στον ανεμόμυλο.
Οι διαφορές του φιλμ από το βιβλίο της Σέλλεϋ δε σταματούν στο τέρας. Το φιλμ βασίζεται περισσότερο σε κάποια θεατρικά που είχαν ανέβει τα προηγούμενα χρόνια και πολλά πράγματα έχουν αλλαχτεί, όπως το όνομα του πρωταγωνιστή. Ο Βίκτορ Φρανκενστάιν της Σέλλεϋ εδώ
μετονομάζεται σε Χένρι, ενώ ο φίλος του που στο βιβλίο φέρει το όνομα Χένρι, εδώ μετονομάζεται Βίκτορ! Η ανούσια αυτή αλλαγή ονομάτων οφείλεται στους παραγωγούς, οι οποίοι θεώρησαν ότι το Βίκτορ είχε πολύ "τραχύ" και ανοίκειο άκουσμα για το αμερικανικό κοινό. Στο ρόλο του Χένρι Φρανκενστάιν βρίσκουμε λοιπόν τον Colin Clive σε μια εξαιρετική ερμηνεία παρά τον υπερβολικό και θεατρικό ακόμα τρόπο παιξίματος, καθώς μην ξεχνάτε ότι ο ομιλών κινηματογράφος είναι στις αρχές του. Ο Clive καταφέρνει ακόμα και σήμερα να περάσει τα συναισθήματα που χρειάζονται στο θεατή. Το πάθος και η εμμονή που παρουσιάζει για να πετύχει το στόχο του, η τρέλα που παραλίγο να τον νικήσει ( "τώρα ξέρω πως είναι να είσαι Θεός" λέει τη στιγμή που το πλάσμα ζωντανεύει) και κατόπιν η επιστροφή στη λογική, αναγνωρίζοντας ότι έπαιξε με πράγματα που δεν έπρεπε.
Κι αν οι ερμηνείες του Καρλόφ και του Κλάιβ κρατάνε ολόκληρο το υποκριτικό κομμάτι του φιλμ, είναι η σκηνοθετική και καλλιτεχνική αντίληψη του Τζέημς Γουέηλ που κάνει τον Φρανκενστάιν αριστούργημα. Φανερές εξπρεσιονιστικές πινελιές, παιχνίδια με τις σκιές, εξαιρετική ροή της δράσης ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα. Ο Γουέηλ που διάλεξε να σκηνοθετήσει τον Φρανκενστάιν για να ξεφύγει από τις πολλές πολεμικές ταινίες που είχε γυρίσει, δημιουργεί ανεπανάληπτη ατμόσφαιρα και δίνει σκηνές ανθολογίας στο σινεμά τρόμου και όχι μόνο. Η γέννηση του τέρατος, η σκηνή στη λίμνη, οι οργισμένοι χωρικοί και το κυνήγι του πλάσματος μέχρι τον παλιό ανεμόμυλο είναι σκηνές που αποτυπώνονται για πάντα στην κινηματογραφική μνήμη και που παραλλαγές τους συναντάμε αρκετές φορές μεταγενέστερα.
Σήμερα, 6/11/2014, ο Φρανκενστάιν του 1931 μπορεί να μην είναι τρομακτικός ούτε όσο σοκαριστικός υπήρξε στην εποχή του. Είναι όμως μια ταινία τέχνης που μπορεί να σαγηνεύσει το σημερινό θεατή, όχι από πλευράς θεάματος αλλά από πλευράς συναισθημάτων. Ο τρόμος και η θλίψη κυριαρχούν στον Φρανκενστάιν. Όχι ο στιγμιαίος τρόμος με τον οποίο τρέφεται το σημερινό κοινό αλλά ο ουσιαστικός, βαθύς τρόμος. Ο κινηματογραφικός Φρανκενστάιν, όπως πολύ περισσότερο το βιβλίο της Σέλλεϋ, δημιουργεί ερωτήματα. Ερωτήματα για τα ανθρώπινα όρια, για τον κοινωνικό ρατσισμό και για την ανθρώπινη ψυχή. Γεννιόμαστε "κάτι" ή γινόμαστε στην πορεία; Έστω και χωρίς να είναι τόσο εμφανή, το φιλμ του 1931, θέτει τα ερωτήματά του. Κινηματογραφικό διαμάντι ανεκτίμητης αξίας. Τέχνη με όλη τη σημασία της λέξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου